My Passion for Trees
© Copyright Hanneke de Bruijn
Boomsoorten op deze website:
Contact
De Taxus baccata of Venijnboom.
De Taxus is een geweldige boom die meer dan 2000 jaar oud kan worden. Ze staan op oude kerkhoven (voornamelijk in Engeland en Wales) en staan in verbinding met Leven en Dood. Iedere boom is anders van vorm en ieder heeft zijn eigen eeuwenoude uitstraling.
Het zijn geweldige bomen.
De Venijnboom (Taxus baccata) is een conifeer die inheems is in de Benelux. De boom wordt vaak met de Latijnse naam "taxus" aangeduid. De venijnboom komt van nature voor in Europa, Noord-Afrika en Noord-Iran. Taxus is een kleine tot middelgrote altijd groene boom, groeiend tot 10-20 meter (uitzonderlijk tot 28 m) lang, met een stam tot 2 meter (uitzonderlijk 4 m) diameter. De schors is bruin, dun, schilferig en bij ouderdom in als kleine plakkaten op de stam.
De bladeren zijn langwerpig, vlak, donkergroen, 1-4 centimeter lang en 2-3 millimeter breed. Ze zitten spiraalvormig op de stam, het blad is verdraaid bij de basis. De bladeren zijn heel erg giftig. Ook bij het zagen en de verwerking dient men er rekening mee te houden dat het stof van de venijnboom giftige bestanddelen bevat.
De zaadkegels zijn erg variërend, elke kegel bevat één enkel zaad en zijn 4-7 millimeter lang. Wanneer ze jong zijn, zijn ze hard, wat langzaam rijpt tot een zachte, helder rode bes, een zaadmantel genoemd (het is een vlezig (fruitachtig) omhulsel of aanhangsel van een zaad. Het gaat hier om een uitgroeisel van het zaad of de zaadsteel), 8-15 millimeter. Breed en open aan het eind.
De zaadmantel zijn na de bestuiving in 6-9 maanden rijp. Deze rijping van de zaadmantel wordt uitgespreid meer dan 2-3 maanden, die de kansen van succesvolle zaadverspreiding verhogen. De zaadmantels worden gegeten door lijsters, Merels, en andere vogels, die de harde (giftige) pitten onbeschadigd in hun uitwerpselen uitscheiden. De harde pit zelf is uiterst giftig en bitter. De zaadmantel is niet giftig, en is gelatineachtig en zeer zoet tot weeïg. De mannelijke kegels zijn bal-vormig 3-6 millimeter diameter, en laten hun stuifmeel in de vroege lente los. Hij is meestal tweehuizig, maar individuen kunnen variabel eenhuizig, of tweeslachtig met de tijd zijn. Het is vrij traag groeiend, en zeer lang levend. Met de maximum geregistreerde diameter van 4 meter kunnen ze ongeveer 2000 jaar oud worde. De werkelijke leeftijd van Taxus is onmogelijk nauwkeurig te bepalen en is onderwerp van discussie. Aangezien oude Taxus bomen vaak hol zijn is het onmogelijk de jaarringen te tellen. De taxus is ook bekend om zijn vernieuwing van binnen uit. Taxus baccata is de langst levende plant in Europa. Het Engelse word voor Taxus is Yew en is afgeleid van Proto-Germanic īwa-, waarschijnlijk geleend uit het Gaulish: ivos, vergelijkbaar met Iers: ēo, Welsh: ywen, Frans: if. Baccata is Latijn voor drager van rode bessen. Het woord yew was origineel gebruikt voor de beschrijving van de kleur bruin.
De giftige bestanddelen van de venijnboom worden al heel lang gebruikt in medicijnen tegen kanker. In feite is taxus het meest gebruikte middel tegen bepaalde vormen van kanker (merknaam taxol). Een ander giftig bestanddeel van taxus is taxine. Het zou een bestanddeel zijn van een pijlgif. Het veroorzaakt hartritmestoornissen, hartstilstand, lever- en nierbeschadigingen.
De venijnboom is uitermate goed geschikt voor het gebruik in een heg omdat hij zich goed laat snoeien en omdat hij goed vertakt. Ook verdraagt een taxus een grote snoeibeurt bijzonder goed. Een oude boom kan zonder problemen uitlopen op oud hout. Hierdoor is een taxus ook erg geschikt voor kandelaberen. (helemaal kort knippen)
Bron: O.A. Wikipedia en gidsen.
Hier onder kan je de verhalen van mij lezen.
De Taxus baccata
Chapel-Y-Finn, Wales.
Much Marcle, herefordshire.
GPS: 51°59'31.64"N, 2°30'1.05"W.
Taxus Haag/wolken, Croft castle, yarpole, UK
Waikehurst palce, UK
Kingley Vale, Yew Woods. West Stoke, Chichester, West Sussex, UK.
Het verhaal bij deze boom:
Een groot eeuwen oud Taxus bos. Ja, wat moet je je daar bij voorstellen? Iets zoals het Sherwood Forest in Nottingham? Bordjes en hekjes om bomen…? Niet dus. Eerst moet je de juiste plek vinden (geen bordjes er heen, Het bos is 5km Noord west van Chichester. Verlaat de A286 bij Mid Lavant en vervolg de weg West waards, voorbij West Stoke, naar de NNR parkeerplaats.
Parkeerplaats: 50°52'21.00"N, 0°49'46.20"W
en dan nog zeker een half uur lopen (als maar recht door) over en breed public Footpath. Pas bij de rand van het bos vind je een bordje: Kingley Vale. En een informatie hut. Dan loop je verder, en al gauw kom je de eerst reuzen al tegen. 10 meter in omtrek. En hoe verder je loopt hoe meer reuzen en niet drie of tien, nee tientallen wat zeg ik, Honderden!! En gewoon in het bos, op een paadje, zonder bordjes en hekjes. Je mag om en in de bomen lopen die in verschillende stadia mooi oud staan te wezen. De een al omgevallen de ander nog trots overeind. En allemaal tegen de 2000 jaar oud (schatting) Zo ontzettend gaaf om daar te lopen, te sluipen eigenlijk, want om elke hoek schuilt er weer een ander Taxus verrassing… Je blijft foto’s nemen (ondanks de stromende regen). Verderop de heuvel strekte het Taxus bos zich een paar kilometer verder uit, niet zo oud, maar wel intact. Het werd al donker en de kalk op de bodem schemerde spookachtig wit in dat donkere Yew Wood terwijl in de verte een Uil riep…
Wakehurst Place, Heywards Heath, West Sussex, UK.
Het verhaal bij deze boom:
Uit verschillende boeken (onder andere Meetings with Remarkable Trees bij Thomas Pakenham) had ik informatie ingewonnen oven bomen in Engeland en hun standplaats en 1 sprong er uit: Wakehurst place. Dus bezocht ik in 2005 de tuin. De tuin met de wortelbomen. De tuin bleek heel erg groot te zijn (200 acre, 80,94 hectares) en op een heuvel te liggen. De tuin is een onderdeel van de beroemde Royal Botanical Garden Kew in London. In een hoekje van de tuin op de heuvel vonden we een Taxus bos... Bomen die gegroeid waren op de kalk rotsen… Ik sloop op mijn tenen verder en wist niet wat ik zag toen ik deze boom zag. Het deed me denken aan de Tempels in Indonesië waar de Ficus bomen met hun wortels over de tempel heen waren gegroeid. In deze tuin was dat ook, maar dan in het klein. De bomen op de rotsen en de wortels naar de grond afdalend. Een mooie en bijzondere wortel tempel... Zo mysterieus en mooi… Hoe verder je in het bos met rotsen liep, hoe meer je zag en hoe bijzonderder het werd. De natuur is geweldig! Ik heb er ontzag voor.
GPS: 51°4'5.43"N, 0°5'3.87"W.
Much Marcle, Ledbury, Herfordshire, UK.
Het Verhaal bij deze boom:
Toen we bij deze boom (gevonden in het boek Meetings with remarkable trees door Thomas Pakenham)aankwamen waren er bruiloft gasten die op de bruid wachtte. Er hing een beetje spanning en zenuwachtigheid in de lucht. Wel grappig om mee te maken. De boom was groter dan ik dacht. Meer dan 10 meter in omtrek en zo’n 20 meter hoog. En helemaal hol van binnen. En in de boom zaten wat bankjes waar je op kon zitten. Daar zat ik een tijdje op en keek stil en vol bewondering naar de textuur van de binnenkant van de boom toe ik plotseling een muisje zag, die zijn weg zocht in die structuur. Hij staat naast een oud kerk (St. Bartholomew's Church) uit de 13e en 14e eeuw. Een centrale blok toren en een schip links en rechts. Mooi om te zien dat zo’n boom gerespecteerd word en dat een oude traditie in ere word gehouden: lintjes aan de boom vast binden voor geluk.
GPS: 51°59'31.64"N, 2°30'1.05"W.
Crowhurst Yew, Crowhurst, Lingfield, Surrey, UK.
Het Verhaal bij deze boom:
Geprikkeld door het lezen van het boek: Meetings with remarkable trees door Thomas Pakenham, werd ik enthousiast voor deze boom. 4000 jaar oud, je kan je het niet voorstellen, tot je er voor staat. Zo een enorme oude taxus, helemaal hol van binnen en met een deurtje… spannend! De stam (12 meter in omtrek) is niet meer rond en je hoeft niet meer door het deurtje om in de holte van de mooie boom te komen, overal zijn gaten en scheuren. Dat maakt het alleen maar mooier en spannender. De holte zelf is ongeveer 1,80 meter groot. En vroeger hebben er stoelen en tafels in gestaan. De boom ziet er nog heel erg goed en gezond uit. Bomen groeien op hun bast en vernieuwen zich steeds weer. Dat kan je bij deze taxus goed zien. De ware leeftijd is niet meer te achterhalen, maar 4000 jaar haalt hij zeker. De boom, en het hele kerkhof, ademen de sfeer van de middeleeuwen uit. Je stapt zo terug in de tijd. De kerk die naast de boom staat (12e eeuw, St George’s Church) is klein en mooi. De boom is ouder dat kan je zien. Op het kleine groene bordje naast de boom kan je zien dat de boom opgenomen is op een lijst van monumentale bomen van de Tree Council. Maar goed ook. Het is de oudste Taxus die ik ooit ben tegen gekomen.
GPS: 51°12'32.56"N, 0°0'36.81"W.
mypassionfortrees.nl ©Hanneke de Bruijn. 2008 - 2020. • Privacy Policy • Terms of use.