Ginkgo


       My Passion for Trees                 

                   

© Copyright Hanneke de Bruijn

Gingko

De Ginkgo biloba.


Als je het over oude bomen hebt dat is de Ginkgo het toppunt. Niet vanwege de leeftijd van de boom, die zo enorm oud kan worden, maar omdat het een levend fossiel is uit de tijd van de dinosauriërs en sindsdien niet meer veranderd is.


Het zijn Oer bomen.


De Ginkgo of (chineese)Tempelboom (Ginkgo)


Ginkgo biloba is een boom in de plantenfamilie Ginkgoaceae, en wordt ook wel ginkgo, Japanse notenboom, Japanse tempelboom of Chinese tempelboom genoemd. Deze boom is een levend fossiel, nagenoeg onveranderd sinds de tijd van de dinosauriërs. De ginkgo kent zowel vrouwelijke als mannelijke exemplaren. Wereldwijd zijn er minder vrouwelijke Ginkgobomen dan mannelijke. Dit komt doordat de mens selectief mannelijke bomen aanplant: de (vrouwelijke) vruchten verspreiden namelijk een onaangename geur. Het verschil tussen beide geslachten is alleen te zien wanneer de boom in bloei staat. De boom groeit onregelmatig en kegelvormig, en wordt circa 40 meter hoog. In Nederland en België worden kweekvormen gebruikt waardoor de boom vaak niet zo hoog wordt. Ginkgo is een zeer grote bomen, normaal een hoogte van 20-35 m bereikend, met sommige soorten in China die meer dan 50 m hoog zijn. De boom heeft een hoekige kroon en lang, enigszins onregelmatige takken, en is gewoonlijk diepgeworteld en bestand tegen wind en sneeuwschade. De jonge bomen zijn vaak lang en slank, en dun vertakt; de kroon wordt breder als boom op leeftijd komt. Tijdens de herfst, worden de bladeren helder geel, en vallen dan, soms binnen een korte tijd (1-15 dagen). Een combinatie van weerstand tegen ziekte, insectvraat bestand hout en de capaciteit om luchtwortels en spruiten te vormen maakt ginkgo zeer lang levend, sommige soorten die worden gezegd dat ze meer dan 2.500 jaar oud zijn: Één van de oudste bomen Ginkgo is in Shanghai, binnen de Tuin Yuyuan; het is vier eeuwen oud. Een 3.000 jarige ginkgo is gemeld in provincie Shandong in China.


De 'vruchten' van de ginkgo zijn botanisch gezien de zaden. Doordat de zaadhuid vlezig is, lijken het vruchten. De zaden zijn abrikoosvormig met een zilveren gloed (vandaar de naam Ginkgo: gin = zilver; kyo = abrikoos). De vrouwelijke bomen produceren geen kegels. Twee eitjes worden gevormd aan het eind van een steel, en na bevruchting, ontwikkelt één of allebei, zich tot zaden. Het zaad is 1.5- 2 cm lang. De vlezige buitenlaag is lichte geel - bruin, zacht, en fruitachtig. Het is aantrekkelijk in verschijning, maar bevat butaan en ruikt naar ranzige boter wanneer ze gevallen zijn. Onder de vlezige buitenlaag is harde schelp van het zaad. De samensmelting van ginkgozaden komt via beweeglijk sperma, zoals in cycads, varens, mossen en algen voor. De spermacellen zijn groot (ongeveer 250-300 micrometers). Hoewel het wijdverspreid is dat de bevruchting van ginkgozaden voorkomt vlak vóór of nadat zij in de vroege herfst vallen, komen de embryo's doorgaans in zaden voor net vóór en nadat zij gevallen zijn. De inhoud van de zaden wordt in China en Japan beschouwd als delicatesse, waaraan bovendien tal van heilzame werkingen wordt toegeschreven. De ginkgo zit tussen een naaldboom en een loofboom in; het is geen van beide. De plant behoort namelijk tot een aparte orde van naaktzadigen, die gedurende het mesozoïcum (248 tot 65 miljoen jaar geleden) van grote betekenis was, maar thans op één soort na is uitgestorven.


De geslachtsnaam van de enige overgebleven soort, Ginkgo biloba , komt van het Chinese Ginkyo, wat betekent zilveren abrikoos. Het woord biloba betekent twee lobben en verwijst naar de vorm van de bladeren. Die waaiervormig zijn, maar aan de bovenkant altijd gespleten. De aders die beginnen van uit de voet en waaieren dan tot boven toe uit. De bladeren zijn gewoonlijk 5- 10 cm lang, sommige soorten zijn tot 15 cm lang.


Tijdens het Tertiair kwam de ginkgo over vrijwel het hele Noordelijke halfrond voor. Tijdens onze jaartelling was de boom aan het uitsterven. Waarschijnlijk is de boom rond 800 samen met het boeddhisme uit China naar Japan overgekomen. Daar werd de boom bij tempels gekweekt, wat de bijnaam tempelboom opleverde. In 1730 is de ginkgo naar Europa gebracht en in 1784 naar Amerika. De Ginkgoboom komt in het wild alleen nog voor in het berglandschap van de provincie Chekiang (in het oosten van China).


De stam van oudere bomen kan omvangrijk zijn door secundaire groei. 

De Ginkgo kan een aantal verticale stammen vormen en een soort hangende uitwassen (chi chi) langs de stam en takken ontwikkelen. Deze kunnen in de grond wortelen en takkengroei vertonen (slapende vegetatieve knoppen) wat alleen bij de Ginkgo voorkomt.


De Ginkgo produceert ook pinachtige structuren (chichi = tepels, soort "antenne" lignotubers) langs de stam en takken die in de grond kunnen groeien en zowel wortels als bladerige takken vorme. Dat komt vanwege de ingebedde vegetatieve knoppen. De Chichi´s zijn karakteristiek en komt alleen bij de Ginkgo voor. De chichi (Chinees: zhong ru) lijken verband te houden met traumatische gebeurtenissen, omgevingsstress en individuele eigenschappen van een boom. Het wordt gezien met oude, maar ook met jongere bomen. Er wordt gedacht dat de chichi, zijn weerstand tegen ziektes, zijn aanpasbaarheid en individuele eigenschappen van de boom etc. bijdragen aan de lange geschiedenis van het voortbestaan van de Ginkgo.



Bron o.a.: Wikipedia, The Ginkgo pages en gidsen


Hier onder kan je de verhalen van mij lezen.


Arcen, NL.

Ginkgo Bladeren en bloeiwijze.

Frisse jonge Ginkgo blaadjes

Getekende Ginkgo blad met druppels

New Romney, Kent, UK.

Het verhaal bij deze boom.

Deze boom zijn we spontaan tegen gekomen op de terugweg naar de boot op een parkeerplaats bij een supermarkt.

GPS: 50°59'17.21"N, 0°56'36.67"O


Guînes, Calais, FR.

Het verhaal bij deze boom.

Deze boom stond in een oude verlaten tuin achter de camping vlak bij de boot in Calais. Mooi oud te wezen.

GPS: 50°51'49.84"N, 1°51'38.03"O

Jenischpark, Hamburg, DE.

Het verhaal bij deze boom.

Deze boom staat in een groot park aan de zijarm bij de haven van Hamburg. Mooie oude grote boom, mooi geel.

GPS: 53°33'17.08"N, 9°51'54.82"O

Ginkgo biloba, Kasteel de Vaneburg, putten. Herfst 2016. 52°16'18.5"N 5°33'59.9"E

Verhaal bij deze boom

We gingen voor de herfst fair op het terrein de Vaneburg, niet wetende dat er een collectie bijzondere bomen stonden waaronder deze Ginkgo.  Bij aankomst regende het pijpestelen, maar zagen de Ginkgo al op afstand. Halverwege de dag ging de zon schijnenen en de Ginkgo stond te schitteren en te fonkelen. 1 brok goud. Deze ginkgo is al aarig wat jaren oud. Hij staat op een 17e eeuws landgoed en is door de eigenaar toen geplant. Dat was in die tijd een Prestige, als je zo een bijzondere boom had.  Hij vertoont zelfs chi-chi´s. de zijn een soort bast uitzakkingnen die je op de rechter foto ziet. Ik word altijd blij van de vrolijke gele herfst kleur van de ginkgo.

mypassionfortrees.nl ©Hanneke de Bruijn. 2008 - 2020. •  Privacy Policy •  Terms of use.